Με αφορμή την ενότητα 8 στα αρχαία ελληνικά αποφασίσαμε σαν τμήμα
να δημιουργήσουμε μια εργασία για την σχέση ανάμεσα σε γονείς και παιδιά. Την
έμπνευση μας την έδωσε η πράξη του νέου που έσωσε τον πατέρα του μέσα από την
καταστροφή που προκαλούσε η λάβα του ηφαιστείου στην Σικελία. Συνδυάζοντας διάφορα παράλληλα κείμενα (Λυκούργος, Αινείας, Πλάτων και κείμενα που αφορούν τη σχέση γονέων - παιδιών και το χάσμα των γενεών) προβληματιστήκαμε και αναρωτηθήκαμε για τις σχέσεις γονέων-παιδιών από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα.Διαβάζοντας την παρακάτω εργασία ελπίζουμε κι εσείς να
προβληματιστείτε για τις σχέσεις των γονιών με τα παιδιά στην Αρχαία Ελλάδα και
σήμερα.
Ένα παράδειγμα σεβασμού προς τους γονείς
Α. Κείμενο
Με τον λόγο του Κατὰ Λεωκράτους ο Λυκούργος (περ. 390-324 π.Χ.), Αθηναίος πολιτικός και ρήτορας, ζήτησε από το δικαστήριο της Ηλιαίας την καταδίκη του συμπολίτη του Λεωκράτη. Αυτός εγκατέλειψε την Αθήνα λίγο πριν από τη μάχη της Χαιρώνειας, επειδή φοβήθηκε ότι η πόλη θα έπεφτε στα χέρια των Μακεδόνων, και κατέφυγε στη Ρόδο, όπου διέδωσε ότι η πόλη είχε ήδη καταληφθεί. Στον λόγο του ο ρήτορας επισημαίνει το χρέος των πολιτών προς το θείο, την πατρίδα, τους νόμους και τους γονείς. Στο απόσπασμα τονίζεται η σημασία του σεβασμού προς τους γονείς.
Λέγεται γοῦν ἐν Σικελίᾳ (εἰ γὰρ καὶ μυθωδέστερόν ἐστιν, ἀλλ’ ἁρμόσει καὶ νῦν ἅπασι τοῖς νεωτέροις ἀκοῦσαι) ἐκ τῆς Αἴτνης ῥύακα πυρὸς γενέσθαι· τοῦτον δὲ ῥεῖν φασιν ἐπί τε τὴν ἄλλην χώραν, καὶ δὴ καὶ πρὸς πόλιν τινὰ τῶν ἐκεῖ κατοικουμένων. Τοὺς μὲν οὖν ἄλλους ὁρμῆσαι πρὸς φυγήν, τὴν αὑτῶν σωτηρίαν ζητοῦντας, ἕνα δέ τινα τῶν νεωτέρων, ὁρῶντα τὸν πατέρα πρεσβύτερον ὄντα καὶ οὐχὶ δυνάμενον ἀποχωρεῖν, ἀλλὰ ἐγκαταλαμβανόμενον ὑπὸ τοῦ πυρός, ἀράμενον φέρειν. Φορτίου δ’ οἶμαι προσγενομένου καὶ αὐτὸς ἐγκατελήφθη. Ὅθεν δὴ καὶ ἄξιον θεωρῆσαι τὸ θεῖον, ὅτι τοῖς ἀνδράσιν τοῖς ἀγαθοῖς εὐμενῶς ἔχει. Λέγεται γὰρ κύκλῳ τὸν τόπον ἐκεῖνον περιρρυῆναι τὸ πῦρ καὶ σωθῆναι τούτους μόνους, ἀφ’ ὧν καὶ τὸ χωρίον ἔτι καὶ νῦν προσαγορεύεσθαι τῶν εὐσεβῶν χῶρον· τοὺς δὲ ταχεῖαν τὴν ἀποχώρησιν ποιησαμένους καὶ τοὺς ἑαυτῶν γονέας ἐγκαταλιπόντας ἅπαντας ἀπολέσθαι.
Λίγα λόγια για το κείμενο
Με το λόγο του "Κατά Λεωκράτους" ο Λυκούργος ζήτησε από το δικαστήριο της Ηλιαίας την καταδίκη του Λεωκράτη, επειδή εγκατέλειψε την Αθήνα πριν από τη μάχη της Χαιρώνειας. Στο λόγο του ο Λεωκράτης παρεμβάλλει το κείμενο της ενότητας, τονίζοντας το χρέος προς τους θεούς, την πατρίδα, τους νόμους και τους γονείς.
Εισαγωγικό κείμενο
Με τον λόγο του Κατὰ Λεωκράτους ο Λυκούργος (περ. 440-324 π.Χ.), Αθηναίος πολιτικός και ρήτορας, ζήτησε από το δικαστήριο της Ηλιαίας την καταδίκη του συμπολίτη του Λεωκράτη. Αυτός εγκατέλειψε την Αθήνα λίγο πριν από τη μάχη της Χαιρώνειας, επειδή φοβήθηκε ότι η πόλη θα έπεφτε στα χέρια των Μακεδόνων, και κατέφυγε στη Ρόδο, όπου διέδωσε ότι η πόλη είχε ήδη καταληφθεί. Στον λόγο του ο ρήτορας επισημαίνει το χρέος των πολιτών προς το θείο, την πατρίδα, τους νόμους και τους γονείς. Στο απόσπασμα τονίζεται η σημασία του σεβασμού προς τους γονείς.
Α. Κείμενο
Με τον λόγο του Κατὰ Λεωκράτους ο Λυκούργος (περ. 390-324 π.Χ.), Αθηναίος πολιτικός και ρήτορας, ζήτησε από το δικαστήριο της Ηλιαίας την καταδίκη του συμπολίτη του Λεωκράτη. Αυτός εγκατέλειψε την Αθήνα λίγο πριν από τη μάχη της Χαιρώνειας, επειδή φοβήθηκε ότι η πόλη θα έπεφτε στα χέρια των Μακεδόνων, και κατέφυγε στη Ρόδο, όπου διέδωσε ότι η πόλη είχε ήδη καταληφθεί. Στον λόγο του ο ρήτορας επισημαίνει το χρέος των πολιτών προς το θείο, την πατρίδα, τους νόμους και τους γονείς. Στο απόσπασμα τονίζεται η σημασία του σεβασμού προς τους γονείς.
Λέγεται γοῦν ἐν Σικελίᾳ (εἰ γὰρ καὶ μυθωδέστερόν ἐστιν, ἀλλ’ ἁρμόσει καὶ νῦν ἅπασι τοῖς νεωτέροις ἀκοῦσαι) ἐκ τῆς Αἴτνης ῥύακα πυρὸς γενέσθαι· τοῦτον δὲ ῥεῖν φασιν ἐπί τε τὴν ἄλλην χώραν, καὶ δὴ καὶ πρὸς πόλιν τινὰ τῶν ἐκεῖ κατοικουμένων. Τοὺς μὲν οὖν ἄλλους ὁρμῆσαι πρὸς φυγήν, τὴν αὑτῶν σωτηρίαν ζητοῦντας, ἕνα δέ τινα τῶν νεωτέρων, ὁρῶντα τὸν πατέρα πρεσβύτερον ὄντα καὶ οὐχὶ δυνάμενον ἀποχωρεῖν, ἀλλὰ ἐγκαταλαμβανόμενον ὑπὸ τοῦ πυρός, ἀράμενον φέρειν. Φορτίου δ’ οἶμαι προσγενομένου καὶ αὐτὸς ἐγκατελήφθη. Ὅθεν δὴ καὶ ἄξιον θεωρῆσαι τὸ θεῖον, ὅτι τοῖς ἀνδράσιν τοῖς ἀγαθοῖς εὐμενῶς ἔχει. Λέγεται γὰρ κύκλῳ τὸν τόπον ἐκεῖνον περιρρυῆναι τὸ πῦρ καὶ σωθῆναι τούτους μόνους, ἀφ’ ὧν καὶ τὸ χωρίον ἔτι καὶ νῦν προσαγορεύεσθαι τῶν εὐσεβῶν χῶρον· τοὺς δὲ ταχεῖαν τὴν ἀποχώρησιν ποιησαμένους καὶ τοὺς ἑαυτῶν γονέας ἐγκαταλιπόντας ἅπαντας ἀπολέσθαι.
Λίγα λόγια για το κείμενο
Με το λόγο του "Κατά Λεωκράτους" ο Λυκούργος ζήτησε από το δικαστήριο της Ηλιαίας την καταδίκη του Λεωκράτη, επειδή εγκατέλειψε την Αθήνα πριν από τη μάχη της Χαιρώνειας. Στο λόγο του ο Λεωκράτης παρεμβάλλει το κείμενο της ενότητας, τονίζοντας το χρέος προς τους θεούς, την πατρίδα, τους νόμους και τους γονείς.
|
Εισαγωγικό κείμενο
Με τον λόγο του Κατὰ Λεωκράτους ο Λυκούργος (περ. 440-324 π.Χ.), Αθηναίος πολιτικός και ρήτορας, ζήτησε από το δικαστήριο της Ηλιαίας την καταδίκη του συμπολίτη του Λεωκράτη. Αυτός εγκατέλειψε την Αθήνα λίγο πριν από τη μάχη της Χαιρώνειας, επειδή φοβήθηκε ότι η πόλη θα έπεφτε στα χέρια των Μακεδόνων, και κατέφυγε στη Ρόδο, όπου διέδωσε ότι η πόλη είχε ήδη καταληφθεί. Στον λόγο του ο ρήτορας επισημαίνει το χρέος των πολιτών προς το θείο, την πατρίδα, τους νόμους και τους γονείς. Στο απόσπασμα τονίζεται η σημασία του σεβασμού προς τους γονείς.
|
ΛΥΚΟΥΡΓΟΣ, ΚΑΤΑ ΛΕΩΚΡΑΤΟΥΣ
ΛΥΚΟΥΡ Λεωκ 75–82
Ο όρκος των Αθηναίων εφήβων και οι πράξεις του Λεωκράτη – Το παράδειγμα του όρκου πριν από τη μάχη των ΠλαταιώνΟ Λυκούργος εισηγείται εἰσαγγελίαν προδοσίας εναντίον του Λεωκράτη για τη φυγή του από την Αθήνα τις κρίσιμες στιγμές μετά την ήττα στη Χαιρώνεια (338 π.Χ.). Αρχικά, ο ρήτορας παρέθεσε τα ψηφίσματα και τα μέτρα με τα οποία προσπάθησε η πόλη να αντιμετωπίσει τη δυσχερή κατάσταση. Ένα μάλιστα από αυτά καθιστούσε ενόχους προδοσίας όσους θα εγκατέλειπαν στο εξής την Αθήνα. Ο Λεωκράτης, όμως, πρόλαβε να καταφύγει στη Ρόδο κάποιες ώρες πριν από την ψήφισή του και έτσι, στην πίστιν του λόγου του, ο ρήτορας εστιάζει στην ηθική –και όχι τη νομική– πλευρά του ζητήματος. Αφού αναφέρθηκε στην εκστρατεία του Ξέρξη, οπότε οι Αθηναίοι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν την πόλη τους, για να την υπερασπιστούν αποτελεσματικότερα, ο ρήτορας επισημαίνει:
Ένα παράδειγμα σεβασμού προς τους γονείς
Α. Κείμενο
Με τον λόγο του Κατὰ Λεωκράτους ο Λυκούργος (περ. 390-324 π.Χ.), Αθηναίος πολιτικός και ρήτορας, ζήτησε από το δικαστήριο της Ηλιαίας την καταδίκη του συμπολίτη του Λεωκράτη. Αυτός εγκατέλειψε την Αθήνα λίγο πριν από τη μάχη της Χαιρώνειας, επειδή φοβήθηκε ότι η πόλη θα έπεφτε στα χέρια των Μακεδόνων, και κατέφυγε στη Ρόδο, όπου διέδωσε ότι η πόλη είχε ήδη καταληφθεί. Στον λόγο του ο ρήτορας επισημαίνει το χρέος των πολιτών προς το θείο, την πατρίδα, τους νόμους και τους γονείς. Στο απόσπασμα τονίζεται η σημασία του σεβασμού προς τους γονείς.
Λέγεται γοῦν ἐν Σικελίᾳ (εἰ γὰρ καὶ μυθωδέστερόν ἐστιν, ἀλλ’ ἁρμόσει καὶ νῦν ἅπασι τοῖς νεωτέροις ἀκοῦσαι) ἐκ τῆς Αἴτνης ῥύακα πυρὸς γενέσθαι· τοῦτον δὲ ῥεῖν φασιν ἐπί τε τὴν ἄλλην χώραν, καὶ δὴ καὶ πρὸς πόλιν τινὰ τῶν ἐκεῖ κατοικουμένων. Τοὺς μὲν οὖν ἄλλους ὁρμῆσαι πρὸς φυγήν, τὴν αὑτῶν σωτηρίαν ζητοῦντας, ἕνα δέ τινα τῶν νεωτέρων, ὁρῶντα τὸν πατέρα πρεσβύτερον ὄντα καὶ οὐχὶ δυνάμενον ἀποχωρεῖν, ἀλλὰ ἐγκαταλαμβανόμενον ὑπὸ τοῦ πυρός, ἀράμενον φέρειν. Φορτίου δ’ οἶμαι προσγενομένου καὶ αὐτὸς ἐγκατελήφθη. Ὅθεν δὴ καὶ ἄξιον θεωρῆσαι τὸ θεῖον, ὅτι τοῖς ἀνδράσιν τοῖς ἀγαθοῖς εὐμενῶς ἔχει. Λέγεται γὰρ κύκλῳ τὸν τόπον ἐκεῖνον περιρρυῆναι τὸ πῦρ καὶ σωθῆναι τούτους μόνους, ἀφ’ ὧν καὶ τὸ χωρίον ἔτι καὶ νῦν προσαγορεύεσθαι τῶν εὐσεβῶν χῶρον· τοὺς δὲ ταχεῖαν τὴν ἀποχώρησιν ποιησαμένους καὶ τοὺς ἑαυτῶν γονέας ἐγκαταλιπόντας ἅπαντας ἀπολέσθαι.
Ο σεβασμός προς τους γονείς μέλημα του νόμου
A. Κείμενο
Οι Νόμοι είναι το μεγαλύτερο σε έκταση και το πιο αξιόλογο έργο της γεροντικής ηλικίας του Πλάτωνα. Περιέχει εκτός από τις πολιτικές, παιδαγωγικές και ηθικές ιδέες του και συγκεκριμένες ρυθμιστικές διατάξεις που κατά τον φιλόσοφο πρέπει να διέπουν τη ζωή των πολιτών. Στις ποικίλες διατάξεις που ορίζουν την επιθυμητή συμπεριφορά των χρηστών πολιτών –αλλά και αυστηρές ποινές για τους παραβάτες– υπάρχει πρόβλεψη και για όσους δε σέβονται τους γονείς ή τους παππούδες τους.
Ὃς ἂν τολμήσῃ πατέρα ἢ μητέρα ἢ τούτων πατέρας ἢ μητέρας τύπτειν, πρῶτον μὲν ὁ προστυγχάνων βοηθείτω, καὶ ὁ μὲν μέτοικος ἢ ξένος εἰς προεδρίαν τῶν ἀγώνων καλείσθω βοηθῶν, μὴ βοηθήσας δὲ ἀειφυγίαν ἐκ τῆς χώρας φευγέτω· ὁ δὲ μὴ μέτοικος βοηθῶν μὲν ἔπαινον ἐχέτω, μὴ βοηθῶν δέ, ψόγον· δοῦλος δὲ βοηθήσας μὲν ἐλεύθερος γιγνέσθω, μὴ βοηθήσας δὲ πληγὰς ἑκατὸν τῇ μάστιγι τυπτέσθω. Ἐὰν δέ τις ὄφλῃ δίκην αἰκίας γονέων, πρῶτον μὲν φευγέτω ἀειφυγίαν ἐξ ἄστεως εἰς τὴν ἄλλην χώραν καὶ πάντων ἱερῶν εἰργέσθω, κατελθὼν δὲ θανάτῳ ζημιούσθω. Ἐὰν δέ τις ἐλεύθερος τῷ τοιούτῳ συμφάγῃ ἢ συμπίῃ ἤ τινα τοιαύτην ἄλλην κοινωνίαν κοινωνήσῃ ἢ καὶ μόνον ἐντυγχάνων που προσάπτηται ἑκών, μήτε εἰς ἱερὸν ἔλθῃ μηδὲν μήτ' εἰς ἀγορὰν μήτ' εἰς πὸλιν ὅλως πρότερον ἢ καθήρηται.
Πλάτων, Νόμοι 881b-e (διασκευή)
ΞΕΝ Απομν 2.2.10–2.2.14
Η οφειλόμενη αγάπη προς τους γονείς
Ο μεγαλύτερος γιος του Σωκράτη, ο Λαμπροκλής, είχε οργιστεί με τη μητέρα του. Σε συζήτηση μαζί του για τη σχέση των παιδιών με τους γονείς τους και ειδικότερα με τη μητέρα τους, ο Σωκράτης τον καθοδηγεί στον δρόμο της υπακοής και του σεβασμού.
[2.2.10] καὶ ὁ Σωκράτης, Οὐκοῦν, ἔφη, σὺ ταύτην, εὔνουν τέ σοι οὖσαν καὶ ἐπιμελομένην ὡς μάλιστα δύναται κάμνοντος ὅπως ὑγι- άνῃς τε καὶ ὅπως τῶν ἐπιτηδείων μηδενὸς ἐνδεὴς ἔσει, καὶ πρὸς τούτοις πολλὰ τοῖς θεοῖς εὐχομένην ἀγαθὰ ὑπὲρ σοῦ καὶ εὐχὰς ἀποδιδοῦσαν, χαλεπὴν εἶναι φής; ἐγὼ μὲν οἶμαι, εἰ τοιαύτην μὴ δύνασαι φέρειν μητέρα, τἀγαθά σε οὐ δύνα- σθαι φέρειν. [2.2.11] εἰπὲ δέ μοι, ἔφη, πότερον ἄλλον τινὰ οἴει δεῖν θεραπεύειν; ἢ παρεσκεύασαι μηδενὶ ἀνθρώπων πειρᾶ- σθαι ἀρέσκειν μηδὲ πείθεσθαι μήτε στρατηγῷ μήτε ἄλλῳ ἄρχοντι; Ναὶ μὰ Δί’ ἔγωγε, ἔφη. [2.2.12] Οὐκοῦν, ἔφη ὁ Σω- κράτης, καὶ τῷ γείτονι βούλῃ σὺ ἀρέσκειν, ἵνα σοι καὶ πῦρ ἐναύῃ, ὅταν τούτου δέῃ, καὶ ἀγαθοῦ τέ σοι γίγνηται συλ- λήπτωρ καί, ἄν τι σφαλλόμενος τύχῃς, εὐνοϊκῶς ἐγγύθεν βοηθῇ σοι; Ἔγωγε, ἔφη. Τί δέ; συνοδοιπόρον ἢ σύμπλουν, ἢ εἴ τῳ ἄλλῳ ἐντυγχάνοις, οὐδὲν ἄν σοι διαφέροι φίλον ἢ ἐχθρὸν γενέσθαι, ἢ καὶ τῆς παρὰ τούτων εὐνοίας οἴει δεῖν ἐπιμελεῖ- σθαι; Ἔγωγε, ἔφη. [2.2.13] Εἶτα τούτων μὲν ἐπιμελεῖσθαι παρε- σκεύασαι, τὴν δὲ μητέρα τὴν πάντων μάλιστά σε φιλοῦσαν οὐκ οἴει δεῖν θεραπεύειν; οὐκ οἶσθ’ ὅτι καὶ ἡ πόλις ἄλλης μὲν ἀχαριστίας οὐδεμιᾶς ἐπιμελεῖται οὐδὲ δικάζει, ἀλλὰ περιορᾷ τοὺς εὖ πεπονθότας χάριν οὐκ ἀποδόντας, ἐὰν δέ τις γονέας μὴ θεραπεύῃ, τούτῳ δίκην τε ἐπιτίθησι καὶ ἀπο- δοκιμάζουσα οὐκ ἐᾷ ἄρχειν τοῦτον, ὡς οὔτε ἂν τὰ ἱερὰ εὐσεβῶς θυόμενα ὑπὲρ τῆς πόλεως τούτου θύοντος οὔτε ἄλλο καλῶς καὶ δικαίως οὐδὲν ἂν τούτου πράξαντος; καὶ νὴ Δία ἐάν τις τῶν γονέων τελευτησάντων τοὺς τάφους μὴ κοσμῇ, καὶ τοῦτο ἐξετάζει ἡ πόλις ἐν ταῖς τῶν ἀρχόντων δοκι- μασίαις. [2.2.14] σὺ οὖν, ὦ παῖ, ἐὰν σωφρονῇς, τοὺς μὲν θεοὺς παραιτήσῃ συγγνώμονάς σοι εἶναι, εἴ τι παρημέληκας τῆς μητρός, μή σε καὶ οὗτοι νομίσαντες ἀχάριστον εἶναι οὐκ ἐθελήσωσιν εὖ ποιεῖν, τοὺς δὲ ἀνθρώπους φυλάξῃ μή σε αἰσθόμενοι τῶν γονέων ἀμελοῦντα πάντες ἀτιμάσωσιν, εἶτα ἐν ἐρημίᾳ φίλων ἀναφανῇς. εἰ γάρ σε ὑπολάβοιεν πρὸς τοὺς γονέας ἀχάριστον εἶναι, οὐδεὶς ἂν νομίσειεν εὖ σε ποιήσας χάριν ἀπολήψεσθαι. |
| ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
Κλέοβις και Βίτων (580 π.Χ.)
Ο Κλέοβις και ο Βίτων ήσαν αδελφοί και άξιοι αθλητές από το Άργος. Μητέρα τους ήταν η Κυδίππη, ιέρεια της θεάς Ήρας, προστάτιδας του Άργους. Έμειναν στη μνήμη της ανθρωπότητας με τον άτυπο θεϊκό άθλο – προσφορά στην Ήρα των δύο παλληκαριών – αθλητών, οι οποίοι επειδή οι λευκές αγελάδες κατά την εορτή της Ήρας καθυστερούσαν να έρθουν από του αγρούς, υποδύθηκαν τα ιερά ζώα της θεάς, ζεύτηκαν το άρμα και οι δύο «αεθλοφόροι» έσυραν το άρμα με την ιέρεια μητέρα τους σαράντα πέντε στάδια – οχτώ χιλιόμετρα – από το Άργος στο ιερό της θεάς, στο Ηραίο.
Σύμπλεγμα Κλέοβι και Βίτωνα - Αρχαιολογικό Μουσείο Δελφών. Δύο μνημειακά αρχαϊκά αγάλματα, από τα πιο γνωστά δείγματα του τύπου του κούρου. Στέκονται παρατακτικά επάνω σε χωριστές πλίνθους, αλλά σε ενιαίο βάθρο, στο οποίο έχει χαραχθεί επιγραφή, που δεν σώζεται ολόκληρη. Οι δύο νέοι απεικονίζονται γυμνοί, προτείνουν το αριστερό πόδι, ενώ τα χέρια τους είναι σφιγμένα σε γροθιές και ελαφρά λυγισμένα. Από τους περισσότερους μελετητές ταυτίζονται με τον Κλέοβι και το Βίτωνα, δύο νέους από το Άργος, γιους της ιέρειας της Ήρας.
Όλοι καλοτύχιζαν την μήτερα που είχε τέτοιους γιους, τόσο άξιους, ρωμαλέους και δυνατούς, η Κυδίππη τότε, υπερήφανη για την γενναία πράξη των παιδιών της, προσευχήθηκε στη θεά να χαρίσει στους νέους ό,τι πιο καλό και άριστο μπορεί να προσδοκά ο άνθρωπος στη ζωή του. Μετά από αυτή την ευχή της ιέρειας, οι τρεις τους προσέφεραν τη θυσία, έφαγαν και κοιμήθηκαν μέσα στο ιερό.
Η θεά Ήρα άκουσε τις προσευχές της σεβαστής και ταπεινής μητέρας και χάρισε στους γιους της το πολυτιμότερο δώρο, τον αιώνιο ύπνο. Όταν κοιμήθηκαν, δεν ξύπνησαν, πέρασαν στην απέναντι όχθη της αθανασίας, δίνοντας ένα μάθημα για την ανθρώπινη ευτυχία σ’ όλη την ανθρωπότητα, σύμφωνα με τον ηρωικό τρόπο αντίληψης των αρχαίων Ελλήνων, όπως τον διέσωσε ο Ηρόδοτος (1,31) μέσα από τον ανεκτίμητο διάλογο περί ευτυχίας του Σόλωνα με τον βασιλιά Κροίσο.
31. [1] ὣς δὲ τὰ κατὰ τὸν Τέλλον προετρέψατο ὁ Σόλων τὸν Κροῖσον εἴπας πολλά τε καὶ ὀλβία, ἐπειρώτα τίνα δεύτερον μετ᾽ ἐκεῖνον ἴδοι, δοκέων πάγχυ δευτερεῖα γῶν οἴσεσθαι. ὃ δ᾽ εἶπε «Κλέοβίν τε καὶ Βίτωνα. [2] τούτοισι γὰρ ἐοῦσι γένος Ἀργείοισι βίος τε ἀρκέων ὑπῆν, καὶ πρὸς τούτῳ ῥώμη σώματος τοιήδε· ἀεθλοφόροι τε ἀμφότεροι ὁμοίως ἦσαν, καὶ δὴ καὶ λέγεται ὅδε ὁ λόγος. ἐούσης ὁρτῆς τῇ Ἥρῃ τοῖσι Ἀργείοισι ἔδεε πάντως τὴν μητέρα αὐτῶν ζεύγεϊ κομισθῆναι ἐς τὸ ἱρόν, οἱ δέ σφι βόες ἐκ τοῦ ἀγροῦ οὐ παρεγίνοντο ἐν ὥρῃ· ἐκκληιόμενοι δὲ τῇ ὥρῃ οἱ νεηνίαι ὑποδύντες αὐτοὶ ὑπὸ τὴν ζεύγλην εἷλκον τὴν ἅμαξαν, ἐπὶ τῆς ἁμάξης δέ σφι ὠχέετο ἡ μήτηρ· σταδίους δὲ πέντε καὶ τεσσεράκοντα διακομίσαντες ἀπίκοντο ἐς τὸ ἱρόν. [3] ταῦτα δέ σφι ποιήσασι καὶ ὀφθεῖσι ὑπὸ τῆς πανηγύριος τελευτὴ τοῦ βίου ἀρίστη ἐπεγένετο, διέδεξέ τε ἐν τούτοισι ὁ θεὸς ὡς ἄμεινον εἴη ἀνθρώπῳ τεθνάναι μᾶλλον ἢ ζώειν. Ἀργεῖοι μὲν γὰρ περιστάντες ἐμακάριζον τῶν νεηνιέων τὴν ῥώμην, αἱ δὲ Ἀργεῖαι τὴν μητέρα αὐτῶν, οἵων τέκνων ἐκύρησε· [4] ἡ δὲ μήτηρ περιχαρής ἐοῦσα τῷ τε ἔργῳ καὶ τῇ φήμῃ, στᾶσα ἀντίον τοῦ ἀγάλματος εὔχετο Κλεόβι τε καὶ Βίτωνι τοῖσι ἑωυτῆς τέκνοισι, οἵ μιν ἐτίμησαν μεγάλως, τὴν θεὸν δοῦναι τὸ ἀνθρώπῳ τυχεῖν ἄριστον ἐστί. [5] μετὰ ταύτην δὲ τὴν εὐχὴν ὡς ἔθυσάν τε καὶ εὐωχήθησαν, κατακοιμηθέντες ἐν αὐτῷ τῷ ἱρῷ οἱ νεηνίαι οὐκέτι ἀνέστησαν ἀλλ᾽ ἐν τέλεϊ τούτῳ ἔσχοντο. Ἀργεῖοι δὲ σφέων εἰκόνας ποιησάμενοι ἀνέθεσαν ἐς Δελφοὺς ὡς ἀριστῶν γενομένων.»
Το πάνω τμήμα του αγάλματος του Βίτονα κατά τη διάρκεια της ανακάλυψής του. Γαλλική Αρχαιολογική Σχολή. Φωτ: Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού.
Οι Αργείοι τίμησαν τα δύο ηρωικά παλληκάρια με αγάλματα στους Δελφούς. Οι κούροι αυτοί ήταν αφιέρωμα των Αργείων στον Απόλλωνα και, σύμφωνα με την επιγραφή, κατασκευάσθηκαν από τον Αργείο γλύπτη (Πολυ)μήδη. Αποτελούν τυπικό δείγμα της αρχαϊκής γλυπτικής και, ειδικότερα, των αργείτικων εργαστηρίων του 6ου αι. π.Χ. Επίσης σε αργείτικα νομίσματα απεικονίζεται η Κυδίππη επί άρματος, το οποίο σύρουν δύο νέοι.
Κλέοβις και Βίτων, Museo Nazionale Romano, Ρώμη, Ιταλία.
Τέλος, όπως αναφέρει ο Παυσανίας, κοντά στο άγαλμα του Μειλίχιου Δία στην Αγορά του Άργους, υπήρχε λίθινο ανάγλυφο, το οποίο παρίστανε τον Κλέοβη και τον Βίτωνα να σύρουν την άμαξα προς το Ηραίο, με την μητέρα τους καθισμένη επάνω. Αξίζει να σημειωθεί και η μαρτυρία του Παυσανία (ΙΙ 19, 5), σύμφωνα με την οποία είδε εικόνα στο ιερό του Λυκείου Απόλλωνος, στο Άργος, όπου παρουσιαζόταν ο Βίτωνας να φέρει στους ώμους ταύρο, τον οποίο μετέφερε από το Άργος στη Νεμέα, με σκοπό να τον θυσιάσει στο Δία.
Σήμερα ο Κλέοβις και ο Βίτων κατοικούν στο Μουσείο των Δελφών.
ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ : ΔΕΛΛΙΟΥ ΣΑΡΑ (ΠΕ02)
Εισαγωγικό σημείωμα
Οι Νόμοι είναι το μεγαλύτερο σε έκταση και το πιο αξιόλογο έργο της γεροντικής ηλικίας του Πλάτωνα. Περιέχει εκτός από τις πολιτικές, παιδαγωγικές και ηθικές ιδέες του και συγκεκριμένες ρυθμιστικές διατάξεις που κατά τον φιλόσοφο πρέπει να διέπουν τη ζωή των πολιτών. Στις ποικίλες διατάξεις που ορίζουν την επιθυμητή συμπεριφορά των χρηστών πολιτών –αλλά και αυστηρές ποινές για τους παραβάτες– υπάρχει πρόβλεψη και για όσους δε σέβονται τους γονείς ή τους παππούδες τους.
|
Το κείμενο
Ὅς ἄν τολμήσῃ πατέρα ἤ μητέρα ἤ τούτων πατέρας ἤ μητέρας τύπτειν, πρῶτον μὲν ὁ προστυγχάνων βοηθείτω, καὶ ὁ μὲν μέτοικος ἤ ξένος εἰς προεδρίαν τῶν ἀγώνων καλείσθω βοηθῶν, μὴ βοηθήσας δὲ ἀειφυγίαν ἐκ τῆς χώρας φευγέτω· ὁ δὲ μὴ μέτοικος βοηθῶν μὲν ἔπαινον ἐχέτω, μὴ βοηθῶν δέ, ψόγον· δοῦλος δὲ βοηθήσας μὲν ἐλεύθερος γιγνέσθω, μὴ βοηθήσας δὲ πληγὰς ἑκατὸν τῇ μάστιγι τυπτέσθω. Ἐὰν δέ τις ὄφλῃ δίκην αἰκίας γονέων, πρῶτον μὲν φευγέτω ἀειφυγίαν ἐξ ἄστεως εἰς τὴν ἄλλην χώραν καὶ πάντων ἱερῶν εἰργέσθω, κατελθὼν δὲ θανάτῳ ζημιούσθω. Ἐὰν δέ τις ἐλεύθερος τῷ τοιούτῳ συμφάγῃ ἤ συμπίῃ ἤ τινα τοιαύτην ἄλλην κοινωνίαν κοινωνήσῃ ἤ καὶ μόνον ἐντυγχάνων που προσάπτηται ἑκών, μήτε εἰς ἱερὸν ἔλθῃ μηδὲν μήτ’ εἰς ἀγοράν μήτ’εἰς πόλιν ὅλως πρότερον ἤ καθήρηται.
|
Ερμηνευτικά σχόλια
προεδρία: Το δικαίωμα να καταλαμβάνει κανείς την πρώτη σειρά καθισμάτων, ακριβώς μπροστά στην ορχήστρα, στις δραματικές παραστάσεις τον αρχαίου θεάτρου. Το προνόμιο αυτό απολάμβαναν στην αρχαία Αθήνα οι ιερείς, οι ανώτατοι άρχοντες, εξέχοντες πολίτες, οι απόγονοι όσων είχαν πέσει στο πεδίο της μάχης υπερασπιζόμενοι την πόλη και μέλη αντιπροσωπειών ή πρεσβευτές άλλων πόλεων σε ένδειξη τιμής.
ἀειφυγίαν ἐκ τῆς χώρας φευγέτω: Ισόβια εξορία με δήμευση της περιουσίας, που επιβαλλόταν στην αρχαιότητα σε αυτούς που καταδικάζονταν για φόνους και άλλα βαριά εγκλήματα. Εκείνοι που πρόβλεπαν ότι θα καταδικαστούν σ’ αυτή την ποινή συνήθως έφευγαν μόνοι τους πριν από τη δίκη.
|
Το χάσμα γενεών μεγαλώνει συνεχώς
Αναμφισβήτητα οι νέοι αποτελούν το πιο δυναμικό κομμάτι της κοινωνίας. Είναι αυτοί που επιθυμούν να αλλάξουν το σήμερα, οραματίζονται ένα καλύτερο αύριο, μέσα στο οποίο κάνουν όνειρα για να μεγαλουργήσουν.
Πολλές φορές και δικαιολογημένα θα τους χαρακτηρίσεις παρορμητικούς, ανταγωνιστικούς, θυμικούς, ιδεολόγους. Απαιτούν γρήγορες αλλαγές δίχως καθυστέρηση, με αποτέλεσμα πολλοί ηλικιωμένοι να είναι σύμμαχοί τους αλλά και πολλοί, τους οποίους σέβονται, αντίπαλοί τους.
Οι περισσότεροι ηλικιωμένοι διαθέτουν πείρα και γνώσεις και αντιμετωπίζουν τους νέους με επιείκεια και κατανόηση, προσφέρουν πολύτιμη αρωγή και δείχνουν να καταλαβαίνουν τα προβλήματά τους. Υπάρχουν και εκείνοι όμως, που τους περιφρονούν, τους θεωρούν ανεύθυνους, σκληρούς, αδιάφορους και είναι άτεγκτοι κριτές τους.
Εύλογα δεν προκύπτει το ερώτημα, αν πρέπει να σεβόμαστε οι νέοι τους μεγαλύτερους μόνο και μόνο για την ηλικία τους; Η ηλικία δεν αποτελεί μοναδικό κριτήριο σεβασμού. Οι ηλικιωμένοι οφείλουν να καταλάβουν ότι ο σεβασμός κερδίζεται, δεν χαρίζεται ούτε υπαγορέυεται κι επιβάλλεται.
Οφείλουν να δείχνουν κατανόηση στα προβλήματα των νέων και να μην καταφεύγουν στην εύκολη λύση «εμείς στην ηλικία σας δεν είχαμε τέτοιες ανέσεις, εσείς τα έχετε όλα.», «Τι άλλο θέλετε;» Πρέπει να καταλάβουν ότι η κάθε εποχή έχει τα δικά της προβλήματα και δεν μπορούν να κάνουν ανεδαφικές συγκρίσεις με τη δική τους νεότητα. Ας σταματήσουν αν ωραιοποιούν το χθες.
Πρέπει να σταματήσουν να τους αντιμετωπίζουν με υπεροψία και κατωτερότητα. Να μην θεωρούν τους νέους ανώριμους, ανίκανους να δημιουργήσουν το οτιδήποτε. Με αυτή την συμπεριφορά τους υποτιμούν, καλλιεργούν την αβεβαιότητα και τους αποθαρρύνουν από οποιαδήποτε προσπάθεια και σκέψη δημιουργίας.
Οι διαφορές στη νοοτροπία και στις αντιλήψεις νέων-ηλικιωμένων δεν είναι φαινόμενο της εποχής μόνο αλλά διαχρονικό. Τα αίτια που οδηγούν σε αυτήν την αδυναμία απρόσκοπτης επικοινωνίας μεταξύ τους είναι ποικίλα.
Καταλαβαίνω ότι οι ηλικιωμένοι ως πιο έμπειροι, είναι διστακτικοί στις αλλαγές και θέλουν περίσκεψη και φειδώ, ενώ οι περισσότεροι νέοι χαρακτηρίζονται για τη ζωντάνια, την ενεργητικότητά τους, το σφρίγος και τη διάθεση για γρήγορες αλλαγές.
Ωστόσο, υπάρχει μεγάλο ποσοστό ηλικιωμένων που μισούν τους νέους, είναι αντιδραστικοί και απόλυτοι. Δυστυχώς όμως η εποχή που ζούμε χαρακτηρίζεται από αβεβαιότητα, ρευστότητα και ποικίλες αλλαγές, καταστάσεις που προβληματίζουν τους νέους με αποτέλεσμα να μην ατενίζουν το μέλλον με αισιοδοξία.
Απ 'την άλλη υπάρχει μια μερίδα νέων που τέρπονται από την ισοπέδωση παρά την οικοδόμηση και αμφισβητούν τα πάντα απλά για να τα αμφισβητούν, συνήθως χωρίς επιχειρήματα και θέσεις. Είναι ανεύθυνοι και παθητικοί, τα περιμένουν όλα από τους ηλικιωμένους με το πρόσχημα ότι «αφού μας φέρατε στον κόσμο είστε υποχρεωμένοι να μας επιλύσετε και τα προβλήματα.» Είναι λογικό όλη αυτή η κατάσταση να επιφέρει σύγχυση και σύγκρουση μεταξύ των δύο γενεών.
Αυτό που πρέπει να κατανοηθεί και από τους δύο, είναι ότι διαφορές πάντα θα υπάρχουν, δεν είναι δυνατόν να συμπίπτουν απόλυτα οι απόψεις τους. Μπορεί όμως να επιτευχθεί επικοινωνία και συνεργασία μεταξύ τους αν αποβάλουν την εμπάθεια και τις προκαταλήψεις.Οι ηλικιωμένοι να συνειδητοποιήσουν ότι το παιδί είναι περισσότερο παιδί της εποχής και λιγότερο παιδί του πατέρα του κι οι νέοι να πάψουν να είναι απόλυτοι στις κρίσεις τους.
Να κατανοήσουν κι οι δύο πλευρές ότι για να επιτευχθεί ατομική και κοινωνική πρόοδος πρέπει να συνδυαστεί το παρελθόν με το παρόν. Οι νέοι διαθέτουν διάθεση κι ενεργητικότητα και οι ηλικιωμένοι πείρα και γνώση. Δεν είναι τέλειος συνδυασμός; Εσείς τι λέτε;
ΜΟΡΦΕΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ (ΣΗΜΕΡΑ)
ΜΟΡΦΕΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ (ΣΗΜΕΡΑ)
Η οικογένεια είναι ένας θεσμός που συναντάται σε όλες τις κοινωνίες. Οι βασικές του λειτουργίες είναι η δημιουργία, η ανατροφή και η προετοιμασία της νέας γενιάς για την κοινωνική της ζωή. Συνήθως η οικογένεια δημιουργείται με το γάμο, ο οποίος προσδιορίζεται από το νόμο, τη θρησκεία και τις παραδόσεις της κάθε κοινωνίας. Στην Ελλάδα ο γάμος μπορεί να είναι θρησκευτικός ή πολιτικός.
Η μορφή της οικογένειας εξαρτάται από παράγοντες όπως το περιβάλλον, η παράδοση, ο χαρακτήρας της οικονομίας και της κοινωνίας ευρύτερα.
Στις παραδοσιακές κοινωνίες συναντάμε τη μορφή της εκτεταμένης οικογένειας, που συνήθως είναι πατριαρχική, δηλαδή αρχηγός της είναι ο μεγαλύτερος σε ηλικία άνδρας. Η εκτεταμένη οικογένεια περιλαμβάνει πολλές μικρότερες οικογένειες, συνήθως αδελφών, οι οποίες συγκατοικούν με τους γονείς. Στις οικογένειες αυτές εργάζονται όλα τα μέλη στην οικογενειακή επιχείρηση (αγροτική, κτηνοτροφική ή οικοτεχνία). Οι δεσμοί των μελών είναι ισχυροί, εφόσον η οικογένεια έχει πολλές λειτουργίες: παράγει, εκπαιδεύει επαγγελματικά τα νέα μέλη, φροντίζει τα ασθενή, ανάπηρα και ηλικιωμένα μέλη της.
Στις σύγχρονες κοινωνίες και στα αστικά κέντρα η κύρια μορφή της οικογένειας είναι η πυρηνική οικογένεια. Η πυρηνική οικογένεια αποτελείται από τους συζύγους και τα παιδιά και κύριες λειτουργίες της είναι η ανατροφή και κοινωνικοποίηση των νέων σε συνθήκες ασφάλειας, φροντίδας και αγάπης αλλά και η συναισθηματική στήριξη των συζύγων. Σήμερα, άλλοι ειδικοί φορείς έχουν αναλάβει τις λειτουργίες της παραδοσιακής οικογένειας (οι επιχειρήσεις την παραγωγή αγαθών, τα νοσοκομεία τη φροντίδα των ασθενών, οι οίκοι ευγηρίας τους ηλικιωμένους, τα σχολεία και τα κέντρα επαγγελματικής κατάρτισης τη μετάδοση γνώσεων στους νέους).
Συχνή μορφή πυρηνικής οικογένειας στις σύγχρονες κοινωνίες είναι η μονογονεϊκή οικογένεια, στην οποία τα παιδιά ζουν με τον ένα γονέα, εξαιτίας χηρείας, διαζυγίου ή μερικές φορές προσωπικής επιλογής.
Χαρακτηριστικό φαινόμενο πολλών σύγχρονων κοινωνιών είναι η υπογεννητικότητα, που οφείλεται σε διάφορους λόγους, όπως το υψηλό κόστος ανατροφής των παιδιών, η επαγγελματική καριέρα των συζύγων κ.ά. Η χαμηλή γεννητικότητα (1.3 παιδιά αναλογούν σε κάθε ελληνική οικογένεια και 1.4 στην Ενωμένη Ευρώπη) σε συνδυασμό με το υψηλό όριο ζωής, που διασφαλίζει η επιστημονική πρόοδος και οι κοινωνικές παροχές, κινδυνεύουν να μετατρέψουν πολλές δυτικές κοινωνίες, όπως η Ελλάδα, σε κοινωνίες γερόντων.
Τι χρωστάμε στους γονείς μας;
Στην αρχαία Ελλάδα, ο σεβασμός προς τους γονείς ήταν μέλημα του νόμου. Σήμερα, ο σεβασμός προς τους γονείς συνεχίζει να υπάρχει και τα παιδιά προσπαθούν να αποδείξουν την αξία τους στους ανθρώπους που τα έφεραν στον κόσμο και να τους κάνουν υπερήφανους, για να ξεπληρώσουν το χρέος τους προς αυτούς.
Το χρέος
Υπάρχουν άνθρωποι που καταπιέζονται από τους γονείς τους (άμεσα) ή (έμμεσα) από τις κοινωνικές πεποιθήσεις που σχετίζονται με τις υποχρεώσεις που τα παιδιά έχουν προς τους αυτούς. Οι άνθρωποι αυτοί θεωρούν πως οφείλουν πάρα πολλά στους γονείς τους (την ύπαρξη, την ανατροφή, την εκπαίδευσή τους, χρήματα, χρόνους κοπιαστικών προσπαθειών και άλλες θυσίες) και πως πρέπει να αφιερώνουν ένα μεγάλο κομμάτι της ζωής τους σε αυτούς. Συνεχίζει να κυριαρχεί η πεποίθηση πως τα παιδιά πρέπει να ευχαριστούν τους γονείς τους με όποιο τρόπο μπορούν και πως οφείλουν να ανταποδώσουν το καλό που εκείνοι τους έκαναν, με τη φροντίδα των γονιών τους σε μεγαλύτερη ηλικία, ή με την εκπλήρωση κάποιων επιθυμιών που εκείνοι έχουν.
Τι χρωστάμε, όμως, στους γονείς μας;
Η ύπαρξή μας
Οι γονείς μας μάς έφεραν στον κόσμο, επομένως τους χρωστάμε την ίδια μας την ύπαρξη. Είναι αλήθεια κάτι τέτοιο; Οι γονείς μας υπήρξαν δύο άνθρωποι που αποφάσισαν να αναπαραχθούν. Αποτέλεσμα της απόφασής τους αυτής είμαστε εμείς οι ίδιοι. Δε μας ρώτησαν, όμως. Πώς μπορούμε να χρωστάμε κάτι σε κάποιον για το υπόλοιπο της ζωής μας, όταν δε μας ρώτησε κανείς για αυτό;
Υπάρχουν γονείς που θεωρούν ότι μπορούν να απαιτούν οτιδήποτε από τα παιδιά τους ή που επιβάλλουν σε αυτά συγκεκριμένο τρόπο ζωής, γιατί αυτοί τους έδωσαν ζωή. Υπάρχουν παιδιά που εγκλωβίζονται σε μια ζωή που δε θέλουν, γιατί θεωρούν ότι χρωστούν στους γονείς τους την ίδια τους την ύπαρξη. Σίγουρα αξίζει στους γονείς ένα μεγάλο «ευχαριστώ» που μας έφεραν στον κόσμο, αλλά η ζωή μας δεν μπορεί να είναι αντάλλαγμα της απόφασής τους αυτής.
Η ανατροφή και η εκπαίδευσή μας
Οι γονείς είναι υποχρεωμένοι να αναθρέψουν τα παιδιά τους και να χρηματοδοτήσουν τουλάχιστον τις βασικές σπουδές τους. Κάτι τέτοιο αποτελεί ευθύνη τους. Οι κόποι και οι δαπάνες που κάνουν, όμως, δεν πρέπει να αποτελούν σημείο πίεσης για τα παιδιά, μιας και τα παιδιά δεν είναι επενδύσεις που οφείλουν να αποφέρουν κέρδη στην οικογένεια. Τα παιδιά δε θα πρέπει να πιέζονται να ακολουθήσουν την οικογενειακή παράδοση ή να εργαστούν στην οικογενειακή επιχείρηση εάν δεν επιθυμούν κάτι τέτοιο. Η ευγνωμοσύνη και η πρόοδός μας είναι τα μόνα χρέη προς τους γονείς μας για τις σπουδές μας και τους κόπους που έκαναν.
Ηλικιωμένοι γονείς και φροντίδα
Τα παιδιά αγαπούν τους γονείς τους και προσπαθούν πάντοτε να τους ευχαριστήσουν, από την παιδική τους ηλικία (ακόμη και με μια ωραία ζωγραφιά), μέχρι την ενηλικίωσή τους. Όταν οι γονείς μεγαλώνουν και χρειάζονται τη βοήθεια των παιδιών τους, ως ηλικιωμένοι άνθρωποι πλέον, τα παιδιά συνήθως δεν τους γυρίζουν την πλάτη. Η βοήθεια προς τους γονείς μας όταν αυτοί τη χρειάζονται είναι μια καλή και γενναιόδωρη πράξη που μας επιτρέπει να δείξουμε όλα τα συναισθήματα ευγνωμοσύνης που αισθανόμαστε για αυτούς και για ό,τι εκείνοι μας πρόσφεραν. Σε καμία περίπτωση, όμως, μια τέτοια απόφαση (της φροντίδας των γονιών) δε θα πρέπει να δεσμεύει ή να καταστρέφει τη δική μας ζωή, ή να γίνεται αποκλειστική προτεραιότητά μας.
Συνοπτικά, μπορούμε να πούμε πως τα παιδιά δε χρωστούν τίποτε στους γονείς τους πέρα από ευγνωμοσύνη, την οποία μπορούν να εκφράσουν με πολλούς τρόπους που δε θα πρέπει σε καμία περίπτωση να εμποδίζουν την πορεία της δικής τους ζωής και τις προσωπικές τους αποφάσεις.
ΟΜΑΔΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Γ1 (2017)
Α ΟΜΑΔΑ
ΗΛΙΑΝΑ ΛΙΟΝΤΟΥ
ΕΥΔΟΚΙΑ ΗΛΙΑΔΗ
ΑΡΑΠΑΚΗ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ
Β ΟΜΑΔΑ
ΕΥΓΕΝΙΑ ΑΒΡΑΜΠΟΥ
ΑΝΝΑ ΓΑΜΠΑΡΗ
Γ ΟΜΑΔΑ
ΒΑΣΙΛΗΣ ΒΑΜΒΑΚΑΡΗΣ
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΚΛΙΑΣ
Δ ΟΜΑΔΑ
ΚΩΝ/ΝΟΣ ΔΟΣΗΣ
ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΓΚΟΥΤΖΟΣ
ΣΠΥΡΟΣ ΚΟΛΟΒΟΣ
ΟΜΑΔΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Γ1 (2017)
Α ΟΜΑΔΑ
ΗΛΙΑΝΑ ΛΙΟΝΤΟΥ
ΕΥΔΟΚΙΑ ΗΛΙΑΔΗ
ΑΡΑΠΑΚΗ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ
Β ΟΜΑΔΑ
ΕΥΓΕΝΙΑ ΑΒΡΑΜΠΟΥ
ΑΝΝΑ ΓΑΜΠΑΡΗ
Γ ΟΜΑΔΑ
ΒΑΣΙΛΗΣ ΒΑΜΒΑΚΑΡΗΣ
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΚΛΙΑΣ
Δ ΟΜΑΔΑ
ΚΩΝ/ΝΟΣ ΔΟΣΗΣ
ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΓΚΟΥΤΖΟΣ
ΣΠΥΡΟΣ ΚΟΛΟΒΟΣ